Exhibits of the complex. Nariman Narimanov
To obtain accurate and comprehensive information about the criminal acts committed by Armenians in 1918, it is crucial to refer to articles and memoirs written by individuals who lived during that period or were directly and closely involved in those events. These sources provide invaluable insights into the historical context and shed light on the atrocities that took place.
Despite his adherence to Bolshevik ideas, Nariman Narimanov approached every political event that occurred in 1918 with sensitivity and objectivity. He did not hesitate to openly criticize those who took wrong steps. In his work "On the History of Our Revolution in Remote Areas," Narimanov condemned the policy of genocide against Azerbaijanis that was carried out under the Bolshevik banner by the Baku Soviet, headed by Shaumyan, in regions such as Baku, Shamakhi, Guba, and others.
In a letter sent to Shaumyan and Caparidze on April 3, 1918, Narimanov emphasized the gravity of the March massacres and referred to them as a great stain on Soviet power. He stressed that if the black veil of these horrific events was not soon lifted, it would become impossible to sustain Soviet power in the region under the banner of Bolshevism. Narimanov also questioned why such atrocities continued to be perpetrated after such a terrible event, calling on the Soviet authorities in Baku in 1918 to provide answers.
These historical accounts highlight the importance of examining different perspectives and sources to gain a comprehensive understanding of the events that occurred in 1918. By delving into the writings of those who experienced or closely witnessed the events, we can uncover the truths of that tumultuous time and ensure a more accurate representation of history.
1918-ci ildə ermənilərin cinayətkar əməlləri haqqında ilkin, dəqiq məlumatları həmin dövrdə yaşamış və ya həmin hadisələrdə bilavasitə, yaxından iştirak etmiş şəxslərin yazdıqları məqalə və xatirələrdən almaq mümkündür.
Bolşevik ideyalarına bağlı olmasına baxmayaraq Nəriman Nərimanov 1918-ci ildə baş vermiş hər bir siyasi hadisəyə olduqca həssas və obyektiv yanaşmış, səhv addım atanları açıq tənqid etməkdən çəkinməmişdir. N. Nərimanov “Ucqarlarda inqilabımızın tarixinə dair ”əsərində Bakıda, Şamaxıda, Qubada və başqa bölgələrdə Şaumyanın başçılıq etdiyi Bakı Soveti tərəfindən bolşevik bayrağı altında azərbaycanlılara qarşı aparılmış soyqırımı siyasətini qınamışdır. O, 1918-ci il aprelin 3-də Şaumyana və Caparidzeyə göndərdiyi məktubunda “mart qırğınlarının sovet hakimiyyətinə böyük bir ləkə olduğunu və tezliklə bu qara pərdəni götürmək mümkün olmasa, onda bolşevik şüarı ilə sovet hakimiyyətini burada saxlamaq mümkün olmayacağını” vurğulamışdır. Daha sonra N.Nərimanov məktubunda qeyd etmişdir ki,“ Belə bir dəhşətli hadisədən sonra onun qəzalar üzrə həyata keçirilməsini davam etdirmək nəyə lazım idi? Bax, bu suala 1918-ci ildə Bakıdakı Sovet hakimiyyəti cavab verməlidir”.
Первоначальные, точные сведения о преступных деяниях армян в 1918 году можно получить из статей и воспоминаний, написанных лицами, жившими в тот период или принимавшими непосредственное участие в тех событиях.
Несмотря на приверженность большевистским идеям, Нариман Нариманов достаточно чутко и объективно подходил к каждому политическому событию 1918 года, не стесняясь открыто критиковать тех, кто делал неверный шаг. Н. Нариманов в своей работе «К истории нашей революции на окраинах» осудил политику геноцида против азербайджанцев, проводимую под большевистским знаменем Бакинским Советом во главе с Шаумяном в Баку, Шемахе, Губе и других районах. В письме Шаумяну и Джапаридзе от 3 апреля 1918 года он подчеркивал, что “мартовская резня — это большое пятно на советской власти, и если эту черную завесу не удастся снять в ближайшее время, то удержать советскую власть здесь под большевистским лозунгом будет невозможно”. Позже в своем письме Н. Нариманов отметил, что“ после этой кошмарной истории, зачем нужно было продолжать её проделывать по уездам? Вот на этот вопрос должна ответить Советская власть 1918 года в Баку”.
